10 năm gần đây được xem là cột mốc đánh dấu sự phát triển rực rỡ của thị trường thương mại điện tử (TMĐT) Việt Nam, đặc biệt là giai đoạn hậu Covid-19, khi tính đến tháng 12/2023, tốc độ tăng trưởng TMĐT Việt được xếp vào top 10 thế giới.
Nhận định từ thị trường cho thấy, TMĐT hiện đã trở thành phương thức kinh doanh phổ biến được doanh nghiệp và người dân sử dụng, trở thành trụ cột quan trọng trong tiến trình phát triển kinh tế số của quốc gia. Mặt khác, TMĐT Việt Nam vẫn tồn tại nhiều thách thức và hạn chế để có thể thực sự bắt kịp nền TMĐT toàn cầu, mặc dù không thể phủ nhận những bước tiến nổi bật của thị trường TMĐT nước ta.
TMĐT trở thành điểm sáng trong bức tranh ảm đạm của nền kinh tế
Trong bối cảnh nền kinh tế thế giới nói chung và Việt Nam gặp nhiều khó khăn hậu đại dịch và khủng hoảng tài chính, lĩnh vực TMĐT Việt có nhiều bứt phá vượt bậc so với giai đoạn trước.
Báo cáo Chỉ số Thương mại điện tử Việt Nam (EBI 2024) được đưa ra tại Diễn đàn toàn cảnh Thương mại điện tử Việt Nam 2024 ngày 25/4 cho thấy: Năm 2023, TMĐT nước ta tiếp tục ghi nhận bước tăng tốc mạnh mẽ với mức tăng trưởng trên 25% so với năm trước và đạt quy mô 25 tỷ USD. Tốc độ tăng trưởng này cao hơn nhiều so với bức tranh tổng thể của nền kinh tế. Thương mại điện tử chiếm khoảng 10% tổng mức bán lẻ hàng hoá và doanh thu dịch vụ tiêu dùng, trong đó, tỷ lệ bán lẻ hàng hoá trực tuyến so với tổng mức bán lẻ hàng hoá đạt khoảng 8,8%.
Tính đến tháng 12/2023, tốc độ tăng trưởng TMĐT của Việt Nam được xếp vào nhóm 10 quốc gia có tốc độ tăng trưởng TMĐT hàng đầu thế giới (theo Statista). Cũng theo báo cáo toàn cảnh thị trường sàn bán lẻ trực tuyến năm 2023 của Metric (nền tảng số liệu E-commerce), có 2,2 tỷ đơn vị sản phẩm được giao thành công trên 5 sàn TMĐT lớn nhất tại Việt Nam gồm Shopee, Tiktok Shop, Lazada, Tiki, Sendo,… tăng 52,3% so với năm 2022. Đây được xem là mức tăng trưởng mạnh nhất trong 3 năm trở lại đây.
Bước phát triển nhanh của thương mại điện tử gắn liền với sự tăng trưởng của nhiều lĩnh vực liên quan. Trong những năm gần đây, tính đa dạng về mô hình hoạt động, đối tượng tham gia, quy trình hoạt động và chuỗi cung ứng hàng hóa, đặc biệt là dịch vụ thanh toán và hoàn tất đơn hàng dưới hỗ trợ của hạ tầng Internet và công nghệ hiện đại đã thúc đẩy TMĐT có những bước tiến thần tốc hơn bao giờ hết. Rõ ràng, chúng ta hoàn toàn có một cái nhìn lạc quan về tương lai cho thị trường TMĐT Việt.
>>Mời bạn xem thêm: Tìm lý do chính sách hoàn hàng mới nhất của Shopee nhận “cơn mưa” phẫn nộ từ nhà bán
Triển vọng phát triển cho thị trường TMĐT tại Việt Nam
Theo báo cáo “Kinh tế khu vực Đông Nam Á năm 2022” của Google, Temasek và Bain & Company, quy mô kinh tế số Việt Nam có thể đạt ngưỡng 50 tỷ USD vào năm 2050, trong đó TMĐT sẽ là lĩnh vực đóng góp quan trọng nhất. Dự báo giá trị mua sắm trực tuyến trung bình của người tiêu dùng trực tuyến sẽ tiếp tục tăng mạnh mẽ, từ mức 381 USD/người năm 2021 lên 671 USD/người vào năm 2025.
Trong 2 năm cao điểm của đại dịch, TMĐT nước ta đã trải qua hai làn sóng. Khi toàn bộ hoạt động kinh tế – xã hội bị trì trệ, đông đảo thương nhân đã nỗ lực chuyển đổi số để nắm bắt cơ hội kinh doanh mới. Đồng thời, người tiêu dùng trực tuyến tăng mạnh cả về số lượng và chất lượng. Làn sóng thứ hai cộng hưởng với làn sóng thứ nhất thúc đẩy TMĐT phát triển nhanh và vững chắc hơn cho tới thời điểm hiện tại.
Ngoài ra, theo số liệu của Statista, chỉ tính tới năm 2022, tỷ lệ thâm nhập của người dùng mạng xã hội tại Việt Nam đạt khoảng 75,57% trên tổng dân số; đến năm 2030, tỷ lệ này ước tính đạt mức 85,74%. Thanh toán điện tử tại Việt Nam cũng được nhiều chuyên gia nhận định sẽ tăng trưởng nhanh chóng trong giai đoạn tiếp theo. Đó là những tiền đề cho sự phát triển của TMĐT của Việt Nam trong thời gian tới.
TMĐT Việt Nam và những bài toán chưa tìm ra lời giải
Tương phản với bước tăng trưởng mạnh mẽ về quy mô là tính không bền vững của TMĐT Việt Nam. Những yếu tố chính của sự không bền vững được các chuyên gia chỉ ra là khoảng cách số, nguồn nhân lực số và môi trường.
Khoảng cách số
Báo cáo EBI 2024 chỉ ra, TP. Hồ Chí Minh dẫn đầu xếp hạng Chỉ số Thương mại điện tử Việt Nam 2024 với 87 điểm. Đứng thứ hai là Hà Nội với 84 điểm. Đứng thứ ba trong bảng xếp hạng là Bình Dương với 51 điểm và cũng có khoảng cách rất xa so với Hà Nội lên đến 33 điểm.
Điểm trung bình của Chỉ số năm nay xấp xỉ 23,1 điểm. Khoảng cách về thương mại điện tử giữa hai trung tâm kinh tế là Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh với các tỉnh thành còn lại là rất lớn. Khoảng cách giữa tỉnh thành xếp đầu Chỉ số là TP. Hồ Chí Minh so với tỉnh thành thấp nhất trong bảng xếp hạng của 58 tỉnh thành là 76 điểm. Điều này cho thấy sự phát triển không đồng đều giữa thủ đô Hà Nội, thủ phủ kinh tế TP.HCM so với các địa phương khác.
Nguồn nhân lực số
Nhiều nghiên cứu đã cho thấy mấu chốt của ngành TMĐT Việt Nam là sự chênh lệch và thiếu hụt cả về số lượng và chất lượng của nhân lực số so với nhu cầu từ thị trường, khi nguồn nhân lực chất lượng cao được đào tạo chính quy ở các trường đại học chưa đáp ứng được nhu cầu cho những bước tiến của nền kinh tế số.
Ngoài ra hạ tầng thương mại kỹ thuật cho TMĐT cũng chưa thuận lợi, khiến TMĐT chưa tạo được sự tin tưởng cũng như chưa tối ưu được tiềm năng phát triển.
Tác động môi trường
Trong khuôn khổ Dự án Giảm thiểu rác thải nhựa đại dương tại Việt Nam, một báo cáo đã được thực hiện và kết luận đưa ra là năm 2023 TMĐT nước ta đã sử dụng 170 nghìn tấn bao bì, vật liệu nhựa các loại. Với tốc độ tăng trưởng trung bình duy trì trên 25% mỗi năm, có thể thấy tới năm 2030 lượng rác thải nhựa phát sinh từ TMĐT sẽ là một con số khổng lồ. Tác động xấu tới môi trường không dừng ở quy mô rác thải nhựa mà còn ở vị trí và tính chất của rác thải.
Như vậy, dù đang trên đà tăng trưởng rõ rệt trong những năm qua, thế nhưng nền TMĐT Việt Nam vẫn tồn tại nhiều bài toán hóc búa đang trên hành trình đi tìm lời giải. Trong bối cảnh đó, cơ hội là vô vàn nhưng những khó khăn được đặt ra cũng vô cùng đáng kể dành cho doanh nghiệp và các chủ kinh doanh Việt.
Thách thức cho chủ kinh doanh Việt Nam
Làn sóng kinh doanh số, sự bùng nổ của thị trường TMĐT Việt Nam buộc chủ kinh doanh Việt luôn phải trong tâm thế sẵn sàng đối mặt với nhiều thách thức phức tạp và đòi hỏi sự linh hoạt cao trong chiến lược kinh doanh.
Sự phụ thuộc vào hàng hóa Trung Quốc
Một trong những thách thức lớn nhất mà chủ kinh doanh Việt Nam đang gặp phải là sự phụ thuộc vào hàng hóa và nguyên liệu sản xuất từ Trung Quốc. Điều này không chỉ gây áp lực lớn lên chi phí nhập khẩu mà còn khiến các doanh nghiệp, chủ kinh doanh dễ bị ảnh hưởng bởi những biến động kinh tế và chính trị quốc tế. Sự gián đoạn trong chuỗi cung ứng có thể dẫn đến tình trạng khan hiếm hàng hóa, làm giảm khả năng cạnh tranh của các nhà bán hàng trên thị trường.
Cạnh tranh không lành mạnh
TMĐT Việt Nam đang chứng kiến sự cạnh tranh khốc liệt, đôi khi không lành mạnh. Nhiều người bán sẵn sàng bán dưới giá vốn để xả hàng tồn kho hoặc thu hút khách hàng, dẫn đến việc giảm mạnh lợi nhuận. Thêm vào đó, tình trạng báo cáo sai sự thật hoặc chơi xấu lẫn nhau nhằm hạ uy tín đối thủ cũng trở nên phổ biến, tạo ra môi trường kinh doanh thiếu công bằng và minh bạch.
Suy thoái bán lẻ truyền thống
Sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử đã và đang đe dọa mô hình bán lẻ truyền thống. Hành vi mua sắm của người tiêu dùng thay đổi nhanh chóng, họ ngày càng ưa chuộng các giao dịch trực tuyến hơn. Điều này đặt ra thách thức lớn cho các cửa hàng bán lẻ truyền thống trong việc duy trì doanh số và thu hút khách hàng. Đây là cuộc chơi cho những người thức thời. Hoặc là tìm cách chuyển đổi số để bắt kịp với thời đại, hoặc là sẽ sớm đứng trước nguy cơ lụi tàn.
Công Nghệ và AI có thật sự trở thành giải pháp cho người bán?
Tận dụng sức mạnh của công nghệ và trí tuệ nhân tạo (AI) là yếu tố sống còn để các doanh nghiệp, chủ kinh doanh tồn tại và phát triển trong bối cảnh TMĐT đầy thách thức. AI thật sự đem lại những gì, sử dụng công nghệ thế nào để tối ưu hiệu suất – đó là những câu hỏi mà người bán luôn trăn trở trong bối cảnh chuyển đổi số hiện nay.
Phân tích thị trường bằng AI
AI mang lại khả năng phân tích thị trường và hiểu rõ sở thích khách hàng một cách sâu sắc. Công nghệ này xử lý khối lượng dữ liệu khổng lồ, cung cấp những thông tin chi tiết về hành vi mua sắm của người tiêu dùng. Chủ kinh doanh có thể dựa vào những phân tích này để đưa ra các quyết định thông minh, lựa chọn sản phẩm phù hợp và đáp ứng đúng nhu cầu của khách hàng, tạo ra lợi thế cạnh tranh giữa.
Quản lý kho hàng tối ưu
Quản lý kho hàng thông minh là chìa khóa để giảm thiểu chi phí và nâng cao hiệu quả vận hành. Bằng cách tự động hóa quy trình nhập xuất hàng, dự báo chính xác nhu cầu và kiểm soát tồn kho, AI giúp chủ kinh doanh đảm bảo hàng hóa luôn sẵn sàng, tránh tình trạng thiếu hụt hoặc dư thừa. Điều này không chỉ giúp tiết kiệm chi phí mà còn tăng cường khả năng cạnh tranh trên thị trường.
Marketing cá nhân hóa
AI mở ra một thế giới mới cho các chiến dịch marketing cá nhân hóa. Bằng cách phân tích lịch sử mua sắm, sở thích và hành vi của từng khách hàng, AI giúp tạo ra những thông điệp marketing riêng biệt, tăng cường tương tác và tỷ lệ chuyển đổi. Chiến lược này không chỉ thu hút khách hàng mới mà còn giữ chân những khách hàng hiện tại, xây dựng lòng trung thành bền vững.
Cải thiện trải nghiệm khách hàng
Việc tích hợp AI chatbot và trợ lý ảo vào hệ thống chăm sóc khách hàng giúp nâng cao trải nghiệm mua sắm. Các công cụ này có khả năng hỗ trợ khách hàng 24/7, giải đáp nhanh chóng các thắc mắc và vấn đề phát sinh, từ đó nâng cao sự hài lòng và lòng trung thành của khách hàng. Một trải nghiệm mua sắm tích cực sẽ thúc đẩy khách hàng quay lại và giới thiệu dịch vụ cho người khác.
Logistics hiệu quả
AI cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tối ưu hóa logistics. Sử dụng các thuật toán phức tạp, AI có thể xác định lộ trình giao hàng tối ưu, giảm thiểu thời gian và chi phí vận chuyển. Việc tìm kiếm một đơn vị vận chuyển phù hợp sẽ đem lại dịch vụ giao hàng nhanh chóng và hiệu quả, tạo lợi thế cạnh tranh đáng kể cho người bán trong một thị trường đầy khốc liệt, khi mà người tiêu dùng có quá nhiều sự lựa chọn.
Cộng đồng người bán
Xây dựng và thúc đẩy các nền tảng hợp tác giữa các chủ kinh doanh Việt Nam là một chiến lược quan trọng. Những nền tảng này không chỉ tạo cảm giác cộng đồng mà còn giúp chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm và tài nguyên, thúc đẩy sự phát triển chung. Hợp tác chặt chẽ sẽ giúp các chủ kinh doanh tận dụng tối đa cơ hội kinh doanh và cùng nhau vượt qua các thách thức.
Sổ Bán Hàng – giải pháp cho chủ kinh doanh trên “chiến trường” TMĐT
Sổ Bán Hàng hỗ trợ phân tích thị trường bằng AI
Trên phần mềm Sổ Bán Hàng, chủ kinh doanh có thể xem được báo cáo doanh thu, chi phí, lợi nhuận, công nợ đầy đủ và trực quan, giúp chủ kinh doanh dễ dàng theo dõi và kiểm soát. Đặc biệt, chủ kinh doanh có thể trích xuất file báo cáo chi tiết vào bất kỳ thời điểm nào mong muốn để xem lại.
Phần mềm còn phân tích xu hướng bán hàng, giúp chủ kinh doanh ra quyết định bán hàng đúng đắn. Với trợ lý AI thông minh, Sổ Bán Hàng đem lại khả năng phân tích lãi lỗ nhanh chóng và cập nhật thông tin chính xác. Phần mềm còn phân tích xu hướng bán hàng tại cửa hàng, xác định mặt hàng nào bán chạy, mặt hàng nào đang bán chậm, từ đó giúp chủ kinh doanh đưa ra chiến lược bán hàng tối ưu. Đặc biệt, chủ kinh doanh dễ dàng truy cập báo cáo từ xa bằng thiết bị di động, giúp họ theo sát tình hình kinh doanh của cửa hàng dù ở bất kỳ đâu.
Sổ Bán Hàng giúp quản lý kho hàng tối ưu
Phần mềm Sổ Bán Hàng cung cấp giải pháp quản lý kho hàng toàn diện và hiệu quả. Với khả năng quản lý số lượng xuất – nhập – tồn của sản phẩm, chủ kinh doanh có thể kiểm soát chặt chẽ nguồn nguyên vật liệu, đảm bảo kịp thời nhập hàng để vận hành kinh doanh trơn tru. Hệ thống cảnh báo tự động khi hàng sắp hết hoặc tồn kho quá nhiều, giúp bạn luôn nắm bắt tình hình kho hàng. Đặc biệt, phần mềm còn đồng bộ tồn kho của các gian hàng trên sàn thương mại điện tử về kho tổng, giúp quản lý dễ dàng và hiệu quả các hoạt động kinh doanh đa sàn.
Sổ Bán Hàng cung cấp dịch vụ Quảng cáo online
Dịch vụ quảng cáo online của Sổ Bán Hàng với quy trình rõ ràng, minh bạch sẽ giúp chủ kinh doanh thu về những lợi ích vượt trội.
- Tiếp cận đúng khách hàng tiềm năng: Hiển thị quảng cáo chính xác đến những khách hàng đang thực sự có nhu cầu, góp phần nâng cao tỉ lệ chuyển đổi mua hàng hiệu quả trong tương lai.
- Tối ưu chi phí: Gói quảng cáo online Sổ Bán Hàng sẽ giúp chủ kinh doanh kiểm soát ngân sách quảng cáo thông minh, mang lại kết quả vừa vặn với số tiền đã bỏ ra.
- Nâng cao khả năng nhận diện: Mỗi lần quảng cáo hiển thị “đúng nơi, đúng lúc” giúp gia tăng dấu ấn thương hiệu trong tâm trí khách hàng. Theo thời gian họ sẽ quen thuộc với thương hiệu và khả năng mua hàng trong tương lai là rất cao.
- Đo lường hiệu quả, chính xác: Cung cấp các dữ liệu chi tiết và đánh giá hiệu quả quảng cáo cụ thể. Theo dõi sát sao các chỉ số quan trọng như số lượt nhấp chuột, tỷ lệ chuyển đổi, chi phí thu mỗi khách hàng (CPA),… giúp chủ kinh doanh đánh giá và điều chỉnh chiến dịch sao cho phù hợp.
Sổ Bán Hàng giúp chăm sóc khách hàng chuyên nghiệp với AI
Phần mềm Sổ Bán Hàng giúp quản lý hội thoại, tin nhắn và bình luận từ Website, Zalo, và Fanpage một cách hiệu quả. Tính năng chat thông minh tự động chốt đơn và cài đặt tin nhắn khi vắng mặt, đảm bảo không bỏ lỡ yêu cầu của khách hàng.
Chủ kinh doanh có thể truy cập thông tin và lịch sử mua hàng của khách dễ dàng, hỗ trợ chăm sóc và tạo chương trình khuyến mãi cho khách hàng thân thiết. Gắn nhãn cuộc hội thoại để ghi chú cụ thể từng khách hàng, và tạo chương trình khách hàng thân thiết, tích điểm thành viên ngay trên ứng dụng.
Với những tính năng vượt trội này, Sổ Bán Hàng không chỉ giúp tối ưu hóa quá trình quản lý tương tác khách hàng mà còn nâng cao trải nghiệm mua sắm, góp phần vào việc phát triển kinh doanh bền vững.
Sổ Bán Hàng xây dựng và kết nối cộng đồng chủ kinh doanh thành công
Sổ Bán Hàng tự hào có cộng đồng người bán với hàng chục nghìn chủ kinh doanh đang sử dụng phần mềm. Đây là nơi chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm kinh doanh và tài nguyên giữa các chủ kinh doanh. Thông qua sự gắn kết này, các chủ kinh doanh cùng nhau phát triển, tối ưu hóa cơ hội kinh doanh và vượt qua các thách thức trong bối cảnh chuyển đổi số mạnh mẽ hiện nay.
Trong bối cảnh TMĐT 2024 – 2025 đầy thách thức, nếu không có sự can thiệp và hỗ trợ mạnh mẽ từ chính phủ và sự hợp tác từ các chủ doanh nghiệp có tầm, gần như tất cả từ hàng hóa, lưu lượng truy cập, giao hàng, ví điện tử đến chuỗi offline sẽ nằm trong tay các đối thủ cạnh tranh nước ngoài. Áp dụng công nghệ và AI không chỉ là một lựa chọn mà đã trở thành điều kiện tiên quyết để nâng cao hiệu quả kinh doanh và tạo ra những trải nghiệm mua sắm tốt hơn cho khách hàng, từ đó thúc đẩy sự phát triển bền vững của thị trường thương mại điện tử Việt Nam.
>>Mời bạn xem thêm: Sổ Bán Hàng ra mắt SoBanHang Mall – Giải pháp nhập hàng sỉ chất lượng giá tốt
Cùng Sổ Bán Hàng chọn cách tốt hơn để tăng khả năng cạnh tranh và góp phần thúc đẩy phát triển TMĐT Việt minh bạch và bền vững!
