Thông tư 88/2021/TT-BTC là gì? Quy định về chế độ kế toán cho hộ kinh doanh
Theo quy định tại Thông tư 88/2021/TT-BTC, hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai bắt buộc phải áp dụng chế độ kế toán riêng từ 2022. Thông tư hướng dẫn cách ghi sổ, lưu trữ chứng từ và lập báo cáo theo quy định của Bộ Tài chính. Tuy nhiên, nhiều chủ kinh doanh vẫn chưa nắm rõ khái niệm và thông tin cơ bản của Thông tư 88 về chế độ kế toán cho hộ kinh doanh.
Nếu bạn là chủ kinh doanh cá thể thì việc hiểu rõ Thông tư 88 là rất cần thiết ngay lúc này. Trong bài viết này, Sổ Bán Hàng sẽ giúp chủ kinh doanh nắm rõ mọi thông tin về Thông tư 88 để áp dụng đúng quy định pháp luật.
>> Mời bạn xem thêm:
3 bước đăng ký hộ kinh doanh cá thể theo quy định mới nhất 2025
Doanh thu dưới 200 triệu/ năm có phải đóng thuế không? Giải đáp chi tiết!
Bán hàng trên Facebook và tại cửa hàng: Cách tính thuế thế nào cho đúng?
Từ hộ kinh doanh lên doanh nghiệp: 6 lợi ích cần biết ngay!
Thông tư 88/2021/TT-BTC được ban hành khi nào?
Thông tư 88/2021/TT-BTC là văn bản hướng dẫn chế độ kế toán dành cho hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh, do Bộ Tài chính ban hành ngày 11/10/2021. Thông tư này được Bộ trưởng Bộ Tài chính ký và có hiệu lực thay thế hoàn toàn Quyết định 169/2000/QĐ-BTC và Quyết định 131/2002/QĐ-BTC, nhằm cập nhật quy định kế toán phù hợp hơn với thực tiễn hiện nay.
>> Mời bạn xem thêm: Máy order cảm ứng 2025: Báo giá, tính năng và cách triển khai hiệu quả
Nội dung cơ bản của Thông tư 88 là gì?
1. Phạm vi điều chỉnh
Thông tư 88/2021/TT-BTC quy định về chế độ kế toán áp dụng cho hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh, bao gồm việc lập chứng từ kế toán, ghi sổ và lưu trữ sổ sách theo quy định. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng nhằm chuẩn hóa hoạt động kế toán và minh bạch tài chính cho khu vực kinh tế cá thể.
2. Đối tượng áp dụng
Thông tư 88/2021/TT-BTC áp dụng cho hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai theo quy định pháp luật.
Ngoài ra, các hộ/cá nhân kinh doanh không bắt buộc áp dụng nhưng có nhu cầu thực hiện chế độ kế toán theo Thông tư này vẫn được khuyến khích áp dụng để tăng tính minh bạch và thuận tiện trong việc quản lý tài chính.
3. Hiệu lực thi hành
Thông tư 88/2021/TT-BTC chính thức có hiệu lực từ ngày 01/01/2022, và thay thế toàn bộ các văn bản trước đó gồm:
- Quyết định số 169/2000/QĐ-BTC ngày 25/10/2000 về chế độ kế toán áp dụng cho hộ kinh doanh.
- Quyết định số 131/2002/QĐ-BTC ngày 18/10/2002 về việc sửa đổi, bổ sung chế độ kế toán cho hộ kinh doanh.
Lưu ý quan trọng
Để các chứng từ kế toán như phiếu thu, phiếu chi, phiếu nhập/xuất kho, bảng lương, hóa đơn… được ghi nhận chính xác và minh bạch, hộ kinh doanh nên sử dụng phần mềm quản lý bán hàng để tự động hóa quá trình ghi nhận giao dịch.
Điều này đặc biệt quan trọng khi kê khai thuế, vì doanh thu thực tế là căn cứ để cơ quan thuế xác định số thuế phải nộp. Việc ứng dụng phần mềm không chỉ giúp giảm sai sót, tiết kiệm thời gian mà còn hỗ trợ tuân thủ đúng quy định pháp luật về thuế và kế toán.
>> Mời bạn xem thêm: Giấy in máy tính tiền: Phân loại, ứng dụng và cách chọn phù hợp
Những điểm mới của Thông tư 88/2021/TT-BTC mà chủ kinh doanh cần nắm rõ ngay
1. Về việc lựa chọn chế độ kế toán của hộ kinh doanh
Theo Thông tư 88/2021/TT-BTC do Bộ Tài chính ban hành, chế độ kế toán không còn áp dụng đồng loạt cho tất cả hộ kinh doanh như tại Quyết định 169/2000/QĐ-BTC trước đây.
Thông tư mới chỉ áp dụng cho hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai – tức những đối tượng có quy mô doanh thu, lao động tương đương mức cao nhất trong nhóm doanh nghiệp siêu nhỏ theo quy định pháp luật.
Đáng chú ý, theo khoản 2 Điều 3 của Thông tư 88, các hộ/cá nhân kinh doanh được quyền lựa chọn giữa:
- Chế độ kế toán theo Thông tư 88, hoặc
- Chế độ kế toán dành cho doanh nghiệp siêu nhỏ
Việc lựa chọn này tùy thuộc vào nhu cầu quản lý tài chính và đặc điểm hoạt động sản xuất – kinh doanh của từng hộ/cá nhân.
2. Về việc quyết định người làm kế toán của hộ kinh doanh
Theo Điều 3 của Thông tư 88/2021/TT-BTC, việc bố trí người làm kế toán do người đại diện hộ kinh doanh quyết định.
Điều này có nghĩa là chủ hộ có thể linh hoạt lựa chọn người đảm nhiệm công việc kế toán, bao gồm cả người thân trong gia đình như: bố mẹ ruột hoặc nuôi, vợ/chồng, con đẻ hoặc con nuôi, anh/chị/em ruột… Ngoài ra, những người đang giữ các vị trí như quản lý, điều hành, thủ kho, thủ quỹ hoặc người mua bán tài sản cũng có thể kiêm nhiệm công việc kế toán nếu chủ hộ thấy phù hợp.
Điểm mới này khác với Quyết định 169/2000/QĐ-BTC trước đây, vốn yêu cầu người làm kế toán phải có hiểu biết chuyên môn về nghiệp vụ kế toán.
Ngoài ra, hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh có trách nhiệm bảo quản, lưu trữ đầy đủ tài liệu kế toán để phục vụ việc xác định nghĩa vụ thuế với ngân sách nhà nước và đảm bảo sự minh bạch trong quá trình quản lý của cơ quan thuế.
>> Mời bạn xem thêm: Hệ thống tính tiền bằng mã vạch là gì? Cấu tạo, lợi ích và bảng giá 2025
Cập nhật các mẫu chứng từ kế toán mới cho hộ kinh doanh (Theo Thông tư 88/2021/TT-BTC)
Từ ngày 01/01/2022, hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh thuộc diện áp dụng chế độ kế toán cần sử dụng 05 mẫu chứng từ kế toán bắt buộc, theo quy định tại Thông tư 88/2021/TT-BTC.
Các chứng từ kế toán bắt buộc bao gồm:
- Phiếu thu
- Phiếu chi
- Phiếu nhập kho
- Phiếu xuất kho
- Bảng thanh toán tiền lương, thu nhập của người lao động
Ngoài ra, có thể phát sinh các chứng từ khác như:
- Hóa đơn
- Giấy nộp tiền vào ngân sách nhà nước (NSNN)
- Giấy báo nợ của ngân hàng
- Giấy báo có của ngân hàng
- Ủy nhiệm chi
>> Mời bạn xem thêm: Giải 5 bài toán khó của hộ kinh doanh khi áp dụng luật Thuế mới
Theo Thông tư 88, hộ kinh doanh phải dùng những mẫu sổ kế toán nào?
Theo Thông tư 88/2021/TT-BTC, hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh thực hiện chế độ kế toán cần sử dụng các mẫu sổ kế toán theo quy định sau:
Trường hợp 1: Có nhiều địa điểm kinh doanh
Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có nhiều cơ sở kinh doanh khác nhau phải mở sổ kế toán riêng cho từng địa điểm, nhằm đảm bảo theo dõi chính xác doanh thu, chi phí và nghĩa vụ thuế tại từng nơi.
Trường hợp 2: Áp dụng chung các mẫu sổ kế toán
Tùy theo đặc điểm hoạt động, hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh sẽ sử dụng các loại sổ kế toán sau:
- Sổ chi tiết doanh thu bán hàng hóa, dịch vụ
- Sổ chi tiết vật liệu, dụng cụ, sản phẩm, hàng hóa
- Sổ chi phí sản xuất, kinh doanh
- Sổ theo dõi tình hình thực hiện nghĩa vụ thuế với ngân sách nhà nước (NSNN)
- Sổ theo dõi tình hình thanh toán tiền lương và các khoản nộp theo lương của người lao động
- Sổ quỹ tiền mặt
- Sổ tiền gửi ngân hàng
Các sổ này giúp hộ kinh doanh theo dõi đầy đủ, minh bạch các hoạt động tài chính – kế toán, đồng thời là căn cứ quan trọng để kê khai thuế, làm việc với cơ quan quản lý thuế và ngân hàng.
>> Mời bạn xem thêm: Tác động của Thông tư 78 về hóa đơn điện tử đến hộ kinh doanh
Về doanh thu, chi phí và nghĩa vụ thuế của hộ kinh doanh
Việc xác định doanh thu, chi phí và nghĩa vụ thuế của hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh được thực hiện theo quy định của pháp luật thuế hiện hành.
Cụ thể, từ ngày 01/08/2021, hộ kinh doanh áp dụng Thông tư 40/2021/TT-BTC của Bộ Tài chính để xác định:
- Doanh thu tính thuế theo từng lĩnh vực, ngành nghề kinh doanh
- Chi phí hợp lý được trừ
- Nghĩa vụ thuế phải nộp (gồm thuế GTGT và thuế TNCN nếu có)
Thông tư này là cơ sở quan trọng giúp hộ kinh doanh thực hiện kê khai, nộp thuế đúng quy định, đặc biệt trong bối cảnh chuyển đổi sang phương pháp kê khai hoặc sử dụng hóa đơn điện tử.
>> Mời bạn xem thêm: 8 Tiêu chí lựa chọn phần mềm hóa đơn điện tử phù hợp cho hộ kinh doanh hiện nay
Sổ Bán Hàng – Giải pháp bán hàng thông minh kết nối hóa đơn điện tử đúng chuẩn Nghị định 70
Sổ Bán Hàng phối hợp cùng các đối tác cung cấp hóa đơn điện tử uy tín như: FPT, M-Invoice, VNPT, Hilo mang đến cho chủ doanh nghiệp nhiều tiện ích, đảm bảo thực hiện đúng quy định mới về thuế theo Nghị định 70, áp dụng vào 06/2025.
Sổ Bán Hàng giúp xuất, lưu trữ và quản lý HĐĐT nhanh chóng, dễ dàng, chính xác và bảo mật, rất dễ cài đặt và sử dụng, không cần đầu tư thêm thiết bị cồng kềnh, xuất HĐĐT ngay trên chiếc điện thoại.
- Kết nối và khởi tạo với Hoá đơn điện tử (HĐĐT) và Chữ ký số (CKS) hợp lệ
- Xuất hóa đơn điện tử (HĐĐT) trên Máy tính tiền
- Quản lý toàn bộ hóa đơn điện tử
- Thiết lập báo cáo thuế cơ bản đối với Nhóm đóng thuế khoán
- Cài đặt điều kiện để hóa đơn tự động phát hành theo nhu cầu
>> Mời bạn xem thêm: Sổ Bán Hàng E-Invoice: Giải pháp xuất hóa đơn điện tử từ máy tính tiền trên điện thoại dành cho hộ kinh doanh
Ưu đãi đặc biệt cho chủ doanh nghiệp khi sử dụng Sổ Bán Hàng. Chỉ cần đăng ký gói dịch vụ từ 1 năm trở lên, chủ kinh doanh sẽ nhận ngay bộ quà tặng cực kỳ giá trị:
🌟 Miễn 100% phí khởi tạo hóa đơn điện tử – tiết kiệm ngay 1.100.000đ
🌟 Giảm 50% phí chữ ký số
🌟 Tặng thêm 1.000 hóa đơn điện tử miễn phí để bắt đầu kinh doanh dễ dàng hơn
🌟 Nhận giá ưu đãi lên tới 50% khi mua thêm HĐĐT
>> Mời bạn xem thêm:
Hóa đơn xăng dầu: Quy định & Hướng dẫn cách xuất chuẩn Thuế
Tra cứu hóa đơn thuế online: Tăng minh bạch kinh doanh, bảo vệ người tiêu dùng
Giấy cuộn tính tiền: Cách chọn, giá bán và tiêu chuẩn chất lượng
Hộ kinh doanh và cá thể kinh doanh khác nhau như thế nào? Phân biệt chi tiết và dễ hiểu!